"Andy Warhol przed i po" - niezwykła wystawa w Rzeszowie

Wystawa została zorganizowana ze zbiorów Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Medzilaborcach i jest efektem współpracy Samorządowego Kraju Preszowskiego z Województwem Podkarpackim. Kuratorem wystawy jest Martin Cubjak, dyrektor Muzeum Sztuki Nowoczesnej Andy’ego Warhola. Koordynatorem: dr Michał Rut, kustosz Muzeum Okręgowe w Rzeszowie

Andy Warhol jest jednym z najbardziej wpływowych artystów XX wieku. Uznawany za rewolucjonistę sztuki, twórcę pop-artu i ikonę popkultury. Artystą, który przeszedł drogę od grafika reklamowego do artysty-gwiazdy o popularności porównywalnej z gwiazdami filmowymi.

Andy Warhol urodził się 6 sierpnia 1928 r. w Pittsburgu w Pensylwanii jako Andrej Varchola. Jego rodzice, Andrij (Andrew) Varchola i Ulija (Julia) Justyna Zavacka, byli imigrantami. Pochodzili z mniejszości grekokatolików łemkowskich (rusińskich) z wioski Miková, usytuowanej na północy Słowacji. Dziś w niedalekich Medzilaborcach istnieje Muzeum Sztuki Nowoczesnej gromadzące dzieła i pamiątki związane z artystą. Rzeszowska wystawa w całości oparta jest na zbiorach tego muzeum.

Postać i sama twórczość Andy’ego Warhola najbardziej kojarzą się z „wizualną lekkością” pop-artu, a mniej zajmowano się Warholem jako „całością”, tracąc tym samym ważne informacje o tym, kim i czym był Andy Warhol. Dopiero w ostatniej dekadzie zaczęto podejmować refleksję o jego swoistej „ontogenezie”, przemianie od Andreia Varcholi do Andy’ego Warhola.

Pozornie może wydawać się, iż Andrej Varchola z rusińskiej Mikowej nie ma nic wspólnego z supergwiazdą Andy’m Warholem. Artystą ciągle komentowanym i budzącym zainteresowanie, twórcą obrazów przedstawiających puszki Coca-Coli, zupy Cambella, portretów znanych gwiazd oraz frapujących autoportretów.

Jak można przeczytać w zapowiedzi wystawy w Rzeszowie, zamiarem twórców wystawy jest zaakcentowanie rodzimych korzeni w jego działalności. Stąd na ekspozycji zobrazowano relacje z jego matką – Julią Zavacką Varcholą, jego wczesną twórczość, jak również prace ze szczytowego okresu popularności.

Twórca koncepcji wystawy Michał Byćko relacjonuje: - Ponieważ wciąż jesteśmy duchowo zaangażowani w święta Wielkiejnocy, celowo wymyśliłem projekt, aby czas zdrady, zmartwychwstania i zwycięstwa nad śmiercią był dla nas zarówno pamiątką, jak i nadzieją. Wierzę, że święte symbole i motywy, które Warhol twórczo „zmodyfikował” z dzieł starych mistrzów w ostatniej części jego życia, mają jakiś związek z jego wiarą w Boga i podziwem dla wschodniochrześcijańskiego rytuału bizantyjskiego. Projekt nie wyczerpuje wszystkich aspektów formalnych i ideowych twórczości człowieka, który twierdził, że „przybył znikąd”, „nie wierzy w śmierć”…, ale mam nadzieję, że dostarczy on odbiorcy motywacji do głębszego poznania życia, działalności i filozofii Andy’ego Warhola.

Wystawa w Rzeszowie to efekt współpracy Samorządowego Kraju Preszowskiego z Województwem Podkarpackim. W tym kontekście słowacki samorząd zaproponował, we współpracy z Muzeum Sztuki Współczesnej Andy’ego Warhola w Medzilaborcach, prezentację prac i artefaktów światowej sławy artysty w naszym regionie. Podjęta przez marszałka Władysława Ortyla propozycja została przygotowana i będzie udostępniona publiczności w Muzeum Okręgowym w Rzeszowie.

Warto zaznaczyć, że Rzeszów i Podkarpacie dołączyło do zaszczytnego grona miejsc, gdzie wędruje wystawa poświęcona życiu i twórczości Andy’ego Warhola z uwagi na kompleksową modernizację muzeum w Medzilaborcach. Specjalną wystawę udostępniono wcześniej w Dubrowniku (Chorwacja), zaś po ekspozycji rzeszowskiej trafi ona do Nicei (Francja).

Czas trwania wystawy w Rzeszowie: 11 kwietnia 2024 – 16 czerwca 2024 r.